Guria, tajemniczy i raczej słabo znany zakątek Gruzji, skrywa w sobie wiele niespodzianek. Położona na zachodnich krańcach kraju, nad wschodnim brzegiem Morza Czarnego, stanowi klejnot, który nadal czeka na głębsze odkrywanie. W jej sercu znajdziecie niepozorne miasto Ozurgeti, będące stolicą tego urokliwego regionu. To jednak nie w mieście skoncentrowane są prawdziwe skarby regionu. Co tak naprawdę kryje się za tą egzotyczną i melodyjnie brzmiącą nazwą „Guria”? Kim są jej mieszkańcy, Gurijczycy, i jakie skarby skrywają ich tradycje, codzienność i historia? O tym przeczytacie w tym artykule.

Po przylocie na lotnisko w Kutaisi ruszamy wprost do serca Gurii, czyli do centralnego Ozurgeti, które stanie się naszą bazą wypadową podczas kilkudniowego pobytu. Urozmaicona geografia regionu sprawia, że każdy odwiedzający znajdzie tu coś dla siebie. Od piaszczystych plaż nad Morzem Czarnym, poprzez malownicze doliny, aż po majestatyczne góry – jest w czym wybierać. Znajdziecie tu miejsca do górskich spacerów, do relaksu w kotlinach i dolinach, rzeki do spływów kajakowych i potoki, w których możecie się schłodzić. Kontakt z subtropikalną naturą to coś, na co możecie tutaj liczyć.

Jeśli chodzi i dzieje tego regionu, w historii Gurii przeplatają się okresy świetności z momentami trudności i zawirowań. Była więc Guria krainą książąt, odgrywającą ważną rolę w dziejach Gruzji, ale też miejscem zmagania się z zewnętrznymi najeźdźcami. Wspomnienia dawnych bitew i powstań, a także etymologia nazwy regionu, odzwierciedlają ducha nieujarzmionej i dumnej Gurii.

Kiedy z kolei myślimy o kulinariach, na myśl przychodzą nam wina, chaczapuri czy chinkali. Jednak Guria ma do zaoferowania znacznie więcej. W jej ziemiach kryją się źródła jednej z najbardziej znanych wód mineralnych – Nabeghlawi. Dodatkowo region jest największym producentem herbaty w kraju i jednym z najważniejszych miejsc produkcji na całym Kaukazie. Poza tym znajdziecie tutaj nieziemsko świeże owoce i warzywa, wspaniałe sery i wiele innych przysmaków.

Zapraszam Was więc do dalszej lektury i wspólnej podróży przez Gurię aby poznać jej kulturę, historię, ekonomię i skarby, które czekają na odwiedzających. Przygotujcie się na niezapomnianą podróż w głąb Gruzji.

Guria. Legendy, historia i współczesność

Guria, mimo że pod względem terytorialnym jest najmniejszym z regionów Gruzji, posiada bogatą i fascynującą historię oraz niezwykły charakter. Choć pierwsze pisemne wzmianki o Gurii pochodzą z VIII wieku i dotyczą kampanii militarnych kalifa Umayyadów, to miejscowe legendy i opowieści ludowe oferują bardziej malownicze obrazy historii. Jedna z nich opowiada o królu z Indii o imieniu Szedat, który pragnął stworzyć dla siebie rajski ogród. Brakowało mu jednak w nim aniołów, więc wysłał służących, by przynieśli do niego piękności z całego świata. Piękności te zwane były „gurias”. Gdy służący przechodzili przez Kaukaz, dowiedzieli się o śmierci króla i zdecydowali się osiedlić w regionie, który dziś nazywamy Guria.

W czasach feudalnych Guria stała się jednym z gruzińskich księstw, rządzonym przez rodzinę Gurieli, której historyczne nazwisko to Vardanisdze. W drugiej połowie XV wieku, gdy zjednoczone państwo gruzińskie ponownie się rozpadło, powstało Księstwo Gurii. Mimo ciągłych wojen z Imperium Osmańskim, księstwo zawsze mogło liczyć na sojuszników i bohaterstwo stawiało czoła wielu najazdom.

Dzisiaj Guria to jednostka administracyjno-terytorialna Gruzji, składająca się z gmin Ozurgeti, Chokhatauri i Lanchkhuti, z Ozurgeti jako głównym ośrodkiem administracyjnym regionu.

Guria. Mieszkańcy i folklor

Charakter Gurijczyków, kształtowany przez historię i geografię regionu, jest niezwykle wyjątkowy. Mówi się, że odzwierciedla on szybkość i energię górskich rzek płynących przez ich ojczyznę. Ten unikatowy duch odzwierciedlony jest w folklorze Gurii i jego klejnocie, Krimanchuli – charakterystycznemu jodłowaniu.

Folklor Gurii wyróżnia się na tle innych regionów Gruzji. Szczególną uwagę zasługują tradycyjne trzygłosowe pieśni polifoniczne, choć występują tam również utwory jednogłosowe. Jednym z tych głosów jest Krimanchuli. Krimanchuli to wyjątkowy rodzaj wysokiego głosu w tradycyjnym wielogłosowym śpiewie gruzińskim, charakteryzujący się specyficzną techniką wykonania i tworzeniem unikalnego efektu akustycznego. Możliwość słuchania gurijskich śpiewów dosłownie otwiera duszę na doznania – jest coś naprawdę niezwykłego.

Muzyczny dialekt Gurii opiera się głównie na gruzińskim wzorcu muzycznym, ale zawiera także elementy unikalnego języka muzycznego. Harmoniczna fraza pieśni Gurii jest niezwykle skomplikowana i charakterystyczna, nie mająca odpowiedników w innych regionach Gruzji. Krimanchuli, zarówno pod względem linii melodycznej, jak i techniki wymowy dźwięków, stanowi najbardziej wyróżniający się głos w pieśniach Gurii. Mimo że można czasami usłyszeć to także w regionach Imereti i Samegrelo, Krimanchuli z Gurii jest wykonywany znacznie częściej i w bardziej charakterystyczny sposób, dlatego należy go uznać za wyłączne osiągnięcie Gurii.

Guria. Czy warto ją odwiedzić?

Wielu mieszkańców obserwuje z zaciekawieniem tłumy turystów przetaczające się przez lotnisko w Kutaisi, zastanawiając się, kiedy ich ziemia zacznie przyciągać podobną uwagę. Jednakże, obecnie nie jest jeszcze przygotowana do obsługi masowego ruchu turystycznego. To, co może stanowić wyzwanie dla niektórych, dla innych jest wielką szansą. Dla osób, które szukają autentycznego doświadczenia, daleko od turystycznych szlaków, Guria może okazać się prawdziwym skarbem.

Guria, choć pełna uroku i dzikiego piękna, jest jeszcze nieodkryta na szeroką skalę przez światową turystykę.

Zamiast wielkich hoteli i ośrodków turystycznych, odwiedzający mogą liczyć na ciepło domowego ogniska, przytulność tradycyjnych domów i niesamowitą gościnność miejscowych. To idealne miejsce dla grup przyjaciół, które pragną odkrywać nowe miejsca w swój własny, nieśpieszny sposób. Lokalni przedsiębiorcy i przewodnicy z chęcią wskażą najciekawsze zakątki regionu, podzielą się historią i tradycją, a wieczory umilą niesamowitymi, lokalnymi potrawami.

Podróż do Gurii w stylu „slow travel” pozwala na prawdziwe zrozumienie kultury i życia w regionie. To nie tylko wypoczynek, ale przede wszystkim niezapomniane doświadczenie, które pozwala poczuć się jak część społeczności, a nie tylko przypadkowym gościem. I choć Guria powoli zaczyna zaznaczać swoją obecność na turystycznej mapie Gruzji, obecnie jest to jeszcze kraina nieodkryta, czekająca na tych, którzy pragną podróżować inaczej.

Guria. Atrakcje regionu. Co robić będąc w Gurii?

Guria słynie z pięknych krajobrazów, bogatej historii i kultury oraz wspaniałych ludzi. Oto kilka atrakcji, które warto odwiedzić podczas pobytu w tym regionie lub przemieszczając się po nim. Im dalej tym robi się ciekawiej!

Teatr Dramatyczny w Ozurgeti – wpadnij po dawkę kultury

Jest to jeden z najważniejszych ośrodków kultury w Gurii. Oferuje bogaty repertuar przedstawień, od tradycyjnych sztuk po współczesne musicale. Teatr został założony w 1934 roku i jest jednym z najstarszych w Gruzji.

Galeria w Ozurgeti – zobacz dzieła gruzińskich twórców

Jest to miejsce, gdzie można zapoznać się z lokalną sztuką. W galerii wystawiane są prace gruzińskich artystów, w tym obrazy, rzeźby i grafiki. Znajduje się dokładnie po drugiej stronie od wspomnianego wcześniej teatru. Warto zapytać o pracę, które wpadną w oko – niektóre z nich są na sprzedaż.

Park Dendrologiczny w Shekvetili – naciecz oczy wizją miliardera

Arboretum Shekvetili, położone na rozległym terenie 60 hektarów w pobliżu wsi Shekvetili, wzdłuż brzegów Morza Czarnego, jest prawdziwym klejnotem Gruzji. Ta wyjątkowa oaza została sfinansowana przez gruzińskiego oligarchę, Bidziny Iwaniszwilego. W ciągu kilku lat ogromne drzewa z różnych zakątków Gruzji były przenoszone na to miejsce, stając się główną atrakcją. To jednak nie tylko drzewa przyciągają odwiedzających. Wewnętrzne zoo albowiem jest domem dla wielu gatunków – od kaczek, łabędzi i czapeł po flamingi, papugi i lemury. Mimo swojego uroku, arboretum nie jest pozbawione kontrowersji. Transport drzew często prowadził do uszkodzeń infrastruktury a nawet śmierci wielu drzew w trakcie przenoszenia.

Choć wstęp jest darmowy, istnieją pewne zasady dotyczące godzin zwiedzania, które zmieniają się w zależności od pory roku. Nie można również wchodzić do parku na godzinę przed jego zamknięciem, ważne jest przestrzeganie regulaminu – nie można schodzić z brukowanych ścieżek. Wielokrotnie monitorowane przez kamery i ochronę, nieprzestrzeganie tej zasady skutkuje ostrzeżeniem głosowym w wielu językach.

Morze Czarne w miejscowości Shekvetili – odpocznij od upału

Ta niewielka miejscowość położona nad Morzem Czarnym to popularny kurort wypoczynkowy, znany z pięknych plaż. Plaże w Szekwetyli są szerokie i piaszczyste, z łagodnym zejściem do morza. Woda jest czysta i przejrzysta, a temperatura latem może osiągać nawet 29°C. Plaże w Szekwetyli są idealnym miejscem na relaks i wypoczynek. Można tu opalać się, pływać, jeździć na rowerze wodnym lub katamaranie. W pobliżu plaż znajdują się hotele, restauracje i bary, gdzie można zjeść obiad lub napić się drinka. Główna plaża w Szekwetyli to najpopularniejsze miejsce w miejscowości. Jest ona dobrze zorganizowana i oferuje wiele udogodnień, takich jak prysznice, toalety, przebieralnie, bary i restauracje.

Kościół w Achi – odbądź podróż w czasie i idź na spacer

Kościół w Achi góruje na sztucznie usypanym wzgórzu, po prawej stronie rzeki Achistskali. Otoczony jest wysokim, solidnie zbudowanym kamieniem murem, prawdopodobnie jako ochrona przed potencjalnymi atakami. Budowla świątyni ma formę kwadratowej hali. Na zewnątrz kościół pokryty jest porfirem i wapiennym kruszywem. Zarówno okna, jak i krzyż na wschodniej fasadzie świątyni zdobią precyzyjnie rzeźbione wzory, uważane za jedne z najpiękniejszych w całej Gurii.

Mimo niewielkich rozmiarów, kościół kryje w sobie bogatą historię. Nie znana jest dokładna data budowy kościoła. Niemniej jednak uważany jest on za jeden z najstarszych obiektów w Gurii. Wnętrza świątyni zdobią liczne i barwne malowidła, głównie z greckimi inskrypcjami. Wśród fresków znajduje się wizerunek osoby o nazwisku „Onesimus z Trapizonu” – być może autora tych dzieł.

Cała okolica to niezwykle piękny obszar w Gurii, który cechuje się wyjątkowymi walorami powietrza i mikroklimatem, w którym wspaniale się odpoczywa.

Zamek Eristavi – naciesz oczy subtropikami

Twierdza Eristavi położona jest w wiosce Goraberezhouli, w gminie Chokhatauri. Zamek ten został wybudowany na wysokim wzgórzu między XVII a XVIII wiekiem, głównie w celach militarnych i był własnością szlachty. Otoczony jest czterema murami, z których każdy ma wysokość 5 metrów i długość 25 metrów. Na wschód od twierdzy wznosi się niewielka kaplica, która obecnie jest w stanie półruiny. Nieopodal roztacza się przepiękny dendrologiczny park leśny, w którym rosną wiekowe, rzadkie rośliny, takie jak trzystuletni dąb, drzewo ołówkowe, drzewo cukierkowe, sekwoja gigantyczna i inne. Aktualnie na miejscu trwają prace restauracyjne, które zostaną wkrótce zakończone.

Monastyr Erketi – spójrz na Gurię z góry

W pięknej wiosce Erketi znajduje się klasztor z IX wieku, który zawiera zaskakujący zbiór obiektów religijnych, w tym freski, starożytną Ewangelię i ikonę archanioła. Przechowywane są tu również relikwie pięciu wielkich męczenników: św. Jerzego, św. Mena, św. Barbary, św. Mariny i św. Pantaleona. Ponadto z Kijowskiej Ławry Peczerskiej przywieziono tu relikwie ponad dwudziestu świętych Ojców.

Klasztor został wzniesiony w IX wieku i jest jednym z najstarszych zabytków w Gruzji. Znajduje się w regionie Guria, około 8 kilometrów od miasta Chochatauri. Jest to budowla trójnawowa z dwoma przybudówkami i dwoma wejściami. Nad każdym wejściem znajduje się prosty krzyż wyrzeźbiony w reliefie.

Wewnątrz klasztoru znajdują się cenne freski, datowane na X-XI wiek. Przedstawiają one sceny biblijne i postacie świętych. W klasztorze znajduje się również starożytna Ewangelia, napisana w języku gruzińskim w XI wieku. Jest to jeden z najcenniejszych rękopisów w Gruzji.

Klasztor Erketi jest popularnym miejscem pielgrzymek. Przyciąga turystów z całego świata, którzy chcą podziwiać jego piękno i historię. Warto, przed przybyciem na miejsce zamówić u siostrzyczek obiad, gdyż gotują naprawdę wspaniale!

Muzeum Historii i Kultury im. Niko Berdzeniszwilego w Chokhatauri – poproś o występ gurijskich muzyków

To muzeum poświęcone historii i kulturze Gurii gromadzi bogatą kolekcję eksponatów, w tym zabytki archeologiczne, przedmioty codziennego użytku, dzieła sztuki i dokumenty historyczne. Dla podróżnych z Polski może być jednak miejscem odrobinę z poprzedniej epoki. Najciekawszym elementem tego punktu na mapie gurisjkicj podróży jest możliwość wysłuchania tradycyjnego występu muzycznego – oczywiście po wcześniejszym umówieniu.

Guria i jej wino – spróbuj napój bogów

Guria jest regionem o długiej tradycji winiarskiej, w którym znajduje się wiele winnic, gdzie można poznać sekrety produkcji gruzińskiego wina. Winnice oferują również degustacje win, a często również możliwość zakupu wina bezpośrednio od producenta. Pierwsze wzmianki o uprawie winorośli w tym regionie pochodzą z X wieku. Od tego czasu winiarstwo w Gurii nieprzerwanie się rozwija. W regionie znajduje się wiele winnic, które produkują wina z różnych szczepów winorośli.

Jeden ze szczepów – Marani – mieliśmy przyjemność spróbować prosto „spod ziemi”! Tradycja przechowywania wina w ziemi jest bardzo stara i wywodzi się właśnie z Gruzji. W kraju tym wino produkowane jest od ponad 8000 lat, a tradycja przechowywania go w ziemi jest znana już od czasów starożytnych.

Wino w ziemi przechowywane jest w specjalnych glinianych naczyniach, nazywanych kwewri. Kwewri mają kształt gruszki lub dzwonu i są wykonane z gliny, która jest specjalnie dobrana i przygotowana. Naczynia te są następnie wypalane w bardzo wysokich temperaturach, co nadaje im odpowiednią szczelność i pozwala na przechowywanie wina w nich przez długi czas.

Gleba, w której przechowywane jest wino, zapewnia idealne warunki do jego dojrzewania. Gleba jest chłodna i wilgotna, a także zawiera mikroorganizmy, które pomagają w rozwoju wina. W takich warunkach wino nabiera bogatego smaku i aromatu, dojrzewa w naturalny sposób, bez potrzeby dodawania żadnych konserwantów. Gleba zapewnia zaś stabilną temperaturę i wilgotność, które są niezbędne do prawidłowego dojrzewania wina. Wino nabiera także bogatego smaku i aromatu dzięki mikroorganizmom obecnym w glebie.

Tradycja przechowywania wina w ziemi jest nadal żywa w Gruzji. W wielu regionach kraju można znaleźć winnice, które przechowują swoje wina w kwewri. Podróżując po Gurii macie doskonałą okazję, aby spróbować wyjątkowego gruzińskiego wina, które dojrzewa w tradycyjny sposób.

Agroturystyka i slow life w Gurii – odpocznij

Doświadczenie autentycznego gruzińskiego życia: Zatrzymując się na wsi w agroturystyce w wersji all-inclusive, zanurzysz się w tradycyjnym gruzińskim życiu. Począwszy od smakowitego wyżywienia po lokalne atrakcje, wszystko czeka tu na Ciebie. Płyniesz z melodią gruzińskiego życia i poddajesz się temu bez obaw, ciesząc się każdym momentem.

Guria: kraina herbaty – zbierz liście na plantacji i wypij wybitny napój

Herbata z Gurii to wybitny napój, który zachwyca swoim smakiem i aromatem. Jest to doskonały sposób, aby poznać Gruzję i jej kulturę. Pierwsze plantacje herbaty w Gurii powstały w XIX wieku. Region ten ma idealne warunki do uprawy herbaty, ponieważ jest położony w klimacie subtropikalnym, z ciepłym i wilgotnym latem oraz łagodną zimą.

W Gurii produkuje się dwa główne rodzaje herbaty: czarną i zieloną. Czarna herbata z Gurii jest wytrawna i mocna, z nutami owoców i kwiatów. Zielona herbata z Gurii jest delikatna i aromatyczna, z nutami kwiatów i ziół.

Zbiór herbaty w Gurii odbywa się z kolei od maja do września. Liście herbaty zbierane są ręcznie, co zapewnia ich najwyższą jakość. Liście są zbierane wcześnie rano, gdy są jeszcze świeże i soczyste.

Podróż do tego regionu Gruzji to doskonała okazje na degustację herbaty. W regionie znajduje się wiele miejsc, gdzie można spróbować herbaty z Gurii i dowiedzieć się więcej o jej produkcji. Ciekawym doświadczeniem dla wszystkich tych, których interesuje herbata, jest udział w zbiorze liści herbaty na plantacji. Jest to doskonała okazja, aby dowiedzieć się, jak powstaje herbata i zobaczyć, jak wygląda jej uprawa.

Kurort Gomismta – wjedź w wysokie góry

Gomismta to kurort w zachodniej Gruzji, położony na zboczach Gór Mescheckich. Znajduje się on na wysokości 2100-2755 metrów n.p.m., co sprawia, że jest to jeden z najwyższych kurortów w Gruzji.

Gomismta jest popularnym miejscem wypoczynku dla osób, które chcą odpocząć od zgiełku miasta i nacieszyć się pięknem natury, często także odpocząć od panujących niżej temperatur. W kurorcie znajduje się wiele pensjonatów i domków letniskowych. W weekendy lgną tutaj tłumy, które przyjeżdżają tu po prostu odpocząć – zjeść i napić się a także podziwiać legendarne zachody słońca.